“ Señor Deus tomou o home e
colocouno no parque de Edén, para que o gardase e o cultivase” (Xén 2, 15)
“Fixádevos nos paxaros: nin
sementan, nin segan, nin almacenan; e con todo, o voso Pai celestial
aliméntaos” Dádesvos conta de como crecen os lirios do campo, e non traballan
nin fían. E dígovos que nin Salomón en todo o seu fasto estaba vestido como
calquera de eles” (Mt 6, 26-29)
O 22 de abril foi proclamado pola
ONU como o Día Internacional da Nai Terra, o cal supón o recoñecemento de que a
Terra e os seus ecosistemas proporciónannos a vida e o sustento ao longo da
nosa existencia. Tamén supón recoñecer a responsabilidade que nos corresponde, de promover a harmonía coa natureza e
a Terra a fin de alcanzar un xusto equilibrio entre as necesidades económicas,
sociais e ambientais das xeracións presentes e futuras.
Dedicar este día a proclamar a urxencia de COIDAR O PLANETA TERRA é algo
imperiosamente necesario no momento no que todo o horizonte político, económico
e mediático ocúpao a crise económica, a crise do euro e os problemas de Europa.
A mesma miopía que fai que nos
esquezamos da pobreza e a fame no mundo, fai que o tema da terra e o Medio
Ambiente, o problema da sostibilidade, queden traxicamente aparcados á espera
de “mellores tempos”,
DOUS TEXTOS IMPORTANTES NESTE DÍA
Neste “Día
da Terra” é bo recuperar algúns fragmentos de dous textos que nos anuncian a
posibilidade dunha nova ética mundial na que todos nós debemos estar
comprometidos: A “Carta da Terra” e o Discurso de Miguel d’Escoto ante a ONU en
xuño de 2009.
1. A CARTA
DA TERRA
http://www.uned.é/catedraunesco-educam/CARTADELATIERRA.htm
A
TERRA, O NOSO FOGAR:A
humanidade é parte dun vasto universo evolutivo. Á Terra, o noso fogar, dálle
vida unha comunidade singular de vida. As forzas da natureza fan que a
existencia sexa unha aventura esixente e incerta, pero a Terra brindou as condicións
esenciais para a evolución da vida. A capacidade de recuperación da comunidade
de vida e o benestar da humanidade dependen da preservación dunha biosfera
saudable, que conteña todos os seus sistemas ecolóxicos, unha rica variedade de
plantas e animais, terras fértiles, augas puras e aire limpo. O medio ambiente
global, cos seus recursos finitos, é unha preocupación común para todos os
pobos. A protección da vitalidade da Terra, da súa diversidade e beleza é un
deber sagrado.
RESPONSABILIDADE
UNIVERSAL: Somos
cidadáns de diferentes nacións e dun só mundo ao mesmo tempo, onde os ámbitos
local e global se atopan estreitamente vinculados. Todos compartimos unha
responsabilidade cara ao benestar presente e futuro da familia humana e do
mundo vivente na súa amplitude.
O
CAMIÑO CARA A ADIANTE : Na vida a miúdo prodúcense conflitos entre valores importantes que
implica ter que tomar decisións difíciles; con todo, débese buscar o xeito de
harmonizar a diversidade coa unidade, o exercicio da liberdade co ben común, os
obxectivos a curto prazo coas metas a longo prazo. Todo individuo, familia,
organización e comunidade, ten un papel vital que cumprir. As artes, as
ciencias, as relixións, as institucións educativas, os medios de comunicación,
as empresas, as organizacións non gobernamentais e os gobernos foron instados a
brindar un liderado creativo. A alianza entre gobernos, sociedade civil e
empresas, é esencial para a gobernabilidade efectiva.
2. DISCURSO
DE MIGUEL D’ESCOTO
PRESIDENTE
DA ASEMBLEA XERAL DA ONU
NO
CUME SOBRE CRISE FINANCEIRA E ECONÓMICA MUNDIAL (24 XUÑO 2009)
http://www.un.org/ga/econcrisissummit/statements/pga_opening_é.pdf
Non é humano nin responsable
construír unha Arca de Noé que salve soamente o sistema económico imperante
deixando á gran maioría da humanidade á súa propia sorte, sufrindo as nefastas
consecuencias dun sistema imposto por unha irresponsable, aínda que poderosa
minoría.
Superar
o pasado e construír o futuro:
Hai que recoñecer que a actual crise
económico - financeira é o último resultado dun modo egoísta e irresponsable de
vivir, de producir, de consumir, de establecer relacións entre nós e coa
natureza que implicou unha sistemática agresión á Terra e ás súas ecosistemas e
unha profunda disimetría social, unha expresión analítica que disimula unha
perversa inxustiza social planetaria… O egoísmo e a cobiza non se poden
remendar. Teñen que ser substituídos pola solidariedade e iso, obviamente,
implica un cambio radical?, crear algo que apunte cara a un novo paradigma de
convivencia social…Nesta perspectiva, é imperativo buscar o que a Carta da
Terra chama un “modo sostible de vivir”.
A
Nai Terra e a ética planetaria
Hai que incorporar a óptica que nos
vén das así chamadas ciencias da Terra segundo as cales a Terra está inserida
dentro dun vasto e complexo cosmos en evolución…A Nai Terra se auto regula,
articulando, cun equilibrio sutil, o físico, o químico e o biolóxico de tal
forma que se fai sempre propicia á vida. Ela produciu unha comunidade de vida
única dentro da cal emerxeu a comunidade da vida humana: a Humanidade - como a
parte consciente e intelixente da mesma Terra.
Esta concepción contemporánea
compaxínase coa ancestral visión da Humanidade e dos pobos orixinarios para os
cales a Terra sempre foi e é venerada como Nai, Magna Mater, Inana, Tonantzín,
como a chamaban os náhuatl na miña patria Nicaragua, ou Pacha Mama, como a
chaman os aymaras en Bolivia. Lamentablemente, a raíz do noso excesivo consumo
e o malgasto, a Terra ultrapasou xa en
40% a súa capacidade de reposición dos bens e servizos que xenerosamente nos ofrécenos.
Puntos axiais dunha ética do ben
común
Cales son os bens fundamentais que
constitúen o Ben Común da Humanidade e da Terra? O primeiro é, sen dúbida, a
propia Terra. A quen pertence a Terra? A Terra pertence, non aos poderosos que
se apropiaron dos seus bens e servizos, senón ao conxunto dos ecosistemas que a
compoñen.
Deseguido temos á biosfera da Terra
como un patrimonio común de toda a vida da cal a Humanidade é a súa titora.
Especialmente a auga, os océanos e
os bosques pertencen ao Ben Común da Humanidade e da Terra.. Algo semellante
hai que dicir dos bosques, especialmente os tropicais e subtropicais… Os climas
da Terra pertencen ao Ben Común da Humanidade e da Terra.
Pero o gran Ben Común da Humanidade
e da Terra é a propia Humanidade como un todo.
Conclusión:
non traxedia senón crise
Para terminar, quero testemuñar a
miña profunda convicción de que o escenario actual non é de traxedia senón de
crise. A traxedia termina mal cunha Terra devastada pero que pode continuar sen
nós.
A crise purifica, fainos madurar e
atopar formas de superación satisfactorias para toda a comunidade de vida, do
ser humano e da Terra. A actual dor non é o estertor dun moribundo, senón a dor
dun novo parto. Ata agora explotamos exhaustivamente o capital material que é
finito, cabe agora traballar o capital espiritual que é infinito porque
infinita é a nosa capacidade de amar, de convivir fraternalmente e de penetrar
nos misterios do universo e do corazón humano.
Algúns enlaces:
ONU:
http://www.un.org/é/events/motherearthday/background.shtml
Rede
do Día da Terra (en inglés): http://www.earthday.org
Manualidades:
http://actividadeseducainfantil.blogspot.com.é/2013/04/manualidades-dia-de-a-terra-2013.html
Declaración
de Río 1002: http://www.pnuma.org/docamb/dr1992.php
Outros:
http://www.ite.educacion.é/é/inicio/noticias-de-interes/1008-22-de-abril-dia-de-a-terra-2013
http://www.diadelaterra.org
http://www.cuandopasa.com/index.php?v=v12085i
http://earthday.nature.org/espanol/?gclid=CJ-W2ZCt0bYCFaLHtAodZ2kATQ
http://redconciencia.ning.com/events/dia-de-a-terra-2013
